Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «همشهری آنلاین»
2024-04-27@18:57:52 GMT

روایت یک عملیات پرمناقشه

تاریخ انتشار: ۱۶ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۴۶۰۵۳۶

روایت یک عملیات پرمناقشه

همشهری آنلاین- الناز عباسیان: کسی چه می‌دانست که از دی‌ سال ۱۳۵۹ خون سرخ سیدحسین علم‎الهدی و نیروهایش به بیابان‌های هویزه اعتبار بخشیده و نامدارش می‌کند؛ اعتباری که شروعش با عملیات موفقیت‌آمیز نصر بود و اوجش رسید به شهادت حدود ۶۰ تن از جوانان داوطلب انقلابی که در کارزار جنگ در روز دوم عملیات بی‌اسلحه و مهمات تنها گذاشته شدند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

تا پای جان جنگیدند و یک به یک خون پاک‌شان روی خاک هویزه جاری شد. دست آخر هم تانک‌های دشمن از روی پیکرهای‌شان رد شدند. حالا بعد از گذشت ۴۳ سال از این حادثه مستندی با عنوان «یک قبضه آرپی‌جی» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی محمدرضا عبدالحمیدی ساخته شده است. به بهانه رونمایی و پخش این مستند توسط شبکه افق در سالروز این حماسه که به‌عنوان روز شهدای دانشجو نامگذاری شده، گفت‌وگویی کوتاه با کارگردان این مستند انجام دادیم.

جرقه ساخت مستند در هویزه خورد

عبدالحمیدی، حضور در هویزه و صحبت با همرزمان شهدای این عملیات را جرقه‌ای برای ساخت مستند می‌داند و می‌گوید: «سال گذشته به درخواست خانواده شهید سیدحسین علم‎الهدی در سالگرد این عملیات به هویزه رفته و توفیق داشتیم همرزمان شهیدان هویزه را، که سالی یک‌بار در این منطقه دور هم جمع می‌شوند از نزدیک ببینیم، چون این عزیزان از اقصی‌نقاط کشور در این منطقه حضور بهم می‌رسانند و جای دیگری نمی‌شود همه آنها را یک‌جا کنار هم داشته باشیم. همان‌جا فرصتی دست داد تا مصاحبه‌هایی از آنها که اکنون پا به سن گذاشتند به‌عنوان خاطرات عملیات نصر ثبت و ضبط کنیم. البته در ابتدا قرار نبود این مستند به این شکل منسجم باشد اما با کمک همکاران شبکه افق مسیر هموار و مستند برای پخش آماده شد.»

نصر، نخستین عملیات کلاسیک

این مستند روایتی از عملیات نصر است که از آن به‌عنوان نخستین عملیات کلاسیک ایران علیه نیروهای بعث عراق یاد می‌شود. سازنده این مستند در این‌باره توضیح بیشتری می‌دهد: «قبل از این عملیات ۴ خرده‌عملیات علیه نیروهای بعثی با محوریت بنی‌صدر در صد روز ابتدایی جنگ انجام شده بود اما با برنامه‌ریزی و منسجم نبودند. نخستین باری که ارتش ایران و نیروهای زره‌پوش منسجم در عملیات‌ها حضور پیدا می‌کند عملیات نصر است. ویژگی دیگر این عملیات حضور نیروهای داوطلب مردمی به عنوان سپاه هویزه و دانشجویان پیرو خط امام(ره) در کنار ارتش است. به این ترتیب به فرماندهی شهید علم‌الهدی حضور سپاه در عملیات‌ها از این مقطع آغاز می‌شود. البته که سپاه به‌معنای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هنوز در این مقطع رسما کارش را آغاز نکرده بود و مردم به‌عنوان نیروهای داوطلب در جنوب کشور مشغول دفاع بودند و درگیری‌ها کوچه به کوچه بود.»

روایت یک عملیات پرمناقشه

نصر یک پیروزی شگفت‌انگیز و یک شکست بسیار تلخ دارد. روز اول عملیات بسیار پیروزمندانه است ولی روز دوم با شکست همراه بود که بسیاری هویزه را از حیث شهادت مظلومانه جوانان به کربلا تشبیه کردند. عبدالحمیدی به این نکته اشاره کرده و می‌افزاید: «به خاطر شهادت نیروهای ایرانی در روز دوم عملیات نصر، آنچه در اذهان بیشتر به یاد مانده شکست تلخ است و باعث شد خیلی از مستندسازها به همین‌خاطر رغبتی به ساخت مستند این عملیات نداشته باشند. عمده محصولات رسانه‌ای که هستند حول شخصیت شهید علم‌الهدی روایت می‌شود نه خود عملیات. ولی من دنبال این بودم که چرایی این شکست را پیدا کنم و سؤال‌های زیادی را که درباره این عملیات وجود دارد پاسخ دهم که برخی از سؤال‌ها پاسخی ندارند و بعضی از سؤال‌ها نیاز به یک درک عمیق درباره وضعیت و موقعیت دارند که از قضا با توجه به ناهماهنگی‌ها بین سپاه و ارتش در میدان نبرد، بسیار پرمناقشه است. زیرا ارتباط نیروهای مردمی و تانک‌های ارتش با یکدیگر قطع شده و تانک‌ها مجبور به عقب‌نشینی می‌شوند. نیروهای داوطلب مردمی خبر از این عقب‌نشینی ندارند و در تله عراقی‌ها افتاده و مظلومانه به شهادت رسیده یا اسیر می‌شوند. به همین‌ دلیل کمتر به حواشی پرمناقشه روز دوم عملیات پرداخته شده است. در این مستند تا جایی‌که اطلاعات کسب شده به ما اجازه می‌داد سعی کردیم به عمق حادثه برویم.»

نسل جدید مخاطب اصلی این مستند

یکی از اهداف سازنده این مستند در این مدل روایت جذب مخاطبانی از نسل جدید است. عبدالحمیدی در این‌باره می‌گوید: «دوست دارم اگر روزی این مستند برای دانش‌آموزان پخش می‌شود بتوانند ظرف مدت ۴۵ دقیقه به حقیقت عملیات نصر پی برده و رشادت‌های جوانان این مرز و بوم را درک کنند تا وقتی صحبت که از رشادت و نترس بودن دانشجویان ایرانی در میدان نبرد می‌کنیم بدانند دقیقا از چه چیزی می‌گوییم. جوان‌هایی که در هویزه پرپر شدند هر یک از دانشجویان نخبه از شهرهای مختلف کشور بودند که به وقت بزنگاه این سرزمین برای دفاع از کشور، دین و ناموس‌شان از کلاس‌های دانشگاه به میدان نبرد آمدند و حماسه آفریدند.»

ناگفته نماند این مستند با حضور محسن نوذریان(همرزم شهید)، سردار محمد علی آسودی(مسئول تبلیغات جبهه و جنگ قرارگاه کربلا / مسئول کانون علمی فرهنگی پاسداران اهل قلم / فرمانده دوران دفاع ‌مقدس)، سیدحمید علم‌الهدی(برادر شهید)، سیده صدیقه علم‌الهدی(خواهر شهید) و صادق یزدانی(رئیس شبکه افق) روز سه‌شنبه هفته گذشته رونمایی شده است.

یاد

اعتبار هویزه شمایید

شهید سیدحسین علم‌الهدی در عملیات نصر در منطقه هویزه به همراه ۶۰ پاسدار دیگر، به‌عنوان گروه پیشتاز و پیاده مقابل دشمن می‌ایستند که در محاصره ۴۰ تانک دشمن قرار می‌گیرند. آنها پس از ساعاتی مبارزه بر اثر اتمام مهمات و تشنگی و گرسنگی یکی یکی به شهادت می‌رسند که آخرین این رزمندگان شهید حسین علم‌الهدی بود. او با آر پی‌جی خود ۳ تانک را منهدم کرده و سپس با فریاد «الله و اکبر» درحالی‌که قرآن در دست داشت، در سن ۲۲ سالگی به شهادت رسید. ۱۶‌ماه بعد و طی عملیات بیت‌المقدس با تلاش گروه‌های تفحص، پیکرهای مطهر شهدا و شهید علم‌الهدی شناسایی و به تأکید مادر شهید علم‌الهدی در همان‌جا روی خاک هویزه به خاک سپرده می‌شوند.

کد خبر 822014 برچسب‌ها دفاع مقدس شهید

منبع: همشهری آنلاین

کلیدواژه: دفاع مقدس شهید شهید علم الهدی عملیات نصر روز دوم

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۴۶۰۵۳۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رکوردار بالاترین پرواز با بالگرد در جهان به روایت آسمان غرب

هشتم اردیبهشت، سالروز شهادت قهرمانی است که رکوردار بالاترین پرواز با بالگرد در جهان است و محمد عسگری در فیلم سینمایی« آسمان غرب» که این روزها روی پرده سینما در حال اکران بوده، به روایت مقطع کوتاهی از زندگی او می‎پردازد؛ این کارگردان در گفت‌وگو با ایمنا از عشق به وطن شهید علی‌اکبر شیرودی می‌گوید.

به گزارش خبرگزاری ایمنا از مازندران، این برای چندمین بار است که دیالوگ‌های طلایی میلاد کی‌مرام در نقش شهید شیرودی، تماشاگران را سر وجد آورده است «چه جوری وایسم و ببینم، خاکم رو دارند می‌گیرند، زن و بچه مردم رو می‌کشند، به ناموسمون دارند، تجاوز می‌کنند، نمی تونم، الان باید وایسیم و دفاع کنیم.»

جادوی سینما در روایت قهرمانان این بار هم مؤثر افتاده است و همه مجذوب فیلمی شده‌اند که به بازخوانی تحولات روزهای ابتدایی آغاز جنگ تحمیلی و نقش آفرینی خلبانان هوانیروز در دفاع از میهن تمرکز دارد.

در دو سه روز ابتدایی پس از حمله نیروهای بعث عراق به خاک ایران، علی‌اکبر شیرودی به همراه جمع اندکی از همراهانش در نیروی هوایی تن به دستورات بالا نمی‌دهد و ترجیح می‌دهد نسبت به آن تمرد کنند! همین تمرد از یک دستور نظامی اما تأثیری شگرف بر ادامه تحولات جنگ می‌گذارد.

«آسمان غرب» تلاش کرده است تا این چند روز ملتهب را به تصویر در آورد و روایتی از قهرمانی را به تصویر بکشد که جانش را در راه وطن و مردمش فدا کرد و امروز کلمه شهید کنار اسمش نصب شده است.

محمد عسگری، کارگردان این فیلم به دنبال روایت بزرگ‌مردی است که ستاره درخشان جنگ‌های کردستان نام گرفته بود و به گفته شهید «ولی الله فلاحی» رئیس وقت ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی: «ناجی غرب و فاتح گردنه‌ها و ارتفاعات آریا، بازی دراز، میمک، دشت ذهاب و پادگان ابوذر بود. او غیرممکن‌ها را ممکن ساخت».

شهید شیرودی همچون آهن‌ربایی است که آدم‌ها را به خود جذب می‌کند

عسگری در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا از مازندران درباره انتخاب موضوع فیلم‌نامه‌اش که درباره یک مقطع کوتاه از زندگی شهید شیرودی است، می‌گوید: در یک بخش به لحاظ فنی برای هر کارگردانی جذاب است که در آسمان کارگردانی کند، حالا به واسطه هر چیزی که ممکن است یک هواپیما یا یک بالگرد باشد اما در بخش شخصیت، شیرودی یک شخصیت آهن‌ربا گونه‌ای است که آدم را جذب خودش می‌کند.

وی می‌افزاید: به‌ویژه در این دوره زمانه ما، اینکه یک نفری به‌خاطر غیرتی که به وطنش، خاکش، مردمش، ناموسش، خانواده‌اش و نظامش و هر آنچه فکر می‌کنید دارد، در یک موضوعاتی گنجانده می‌شود که یک آدمی دادخواه و عدالت‌خواه باشد تا پشت مردمش باشد و این روحیه برای من روحیه جذابی است؛ اینکه وجوه اصلی یک قهرمان را در خود دارد.

کارگردان آسمان غرب با بیان اینکه این دلایل موجب انتخاب این شخصیت شد، ادامه می‌دهد: زمانی که دیدم سوژه مناسبی است، آن را انتخاب کردم، ضمن اینکه برهه زمانی را که به آن در فیلمنامه پرداختم، به مانند خورشیدی دیدم که به واسطه عمل آن‌ها می‌درخشید اما گذر زمان روی آن سایه انداخته بود.

عسگری اضافه می‌کند: رخداد دراماتیک و حماسه گونه‌ای که در روزهای ابتدای جنگ انجام می‌دهند و ارتش سازمان درستی نداشت و سپاه تازه داشت، شکل و قوت می‌گرفت و این ماجرا باعث می‌شود تا شرایط ویژه‌ای پیدا کند و این‌ها باعث می‌شود تا مرا بتواند برای ساخت موضوعی جذب کند که انجام هم شد.

آسمان غرب، نمونه‌ای از تمام آسمان ایران است

کارگردان نامی چهل‌ودومین جشنواره فیلم فجر با اشاره به شناختش از شهید شیرودی قبل از آغاز ساخت فیلم می‌گوید: اطلاعاتم در این مورد شهید، اطلاعات محدودی بود که دیگران هم دارند، اما آنچه در ساخت این فیلم کمک کرد، گفت‌وگوهای میدانی با هم‌رزمان شهید بود، ضمن اینکه مطالعات و اتفاقاتی که در آن برهه از زمان رخ داد، بخشی از ساخت فیلم‌نامه بوده است.

وی می‌افزاید: حضور میدانی در سرپل ذهاب، پادگان ابوذر و اتفاقات آنجا و همچنین گفت‌وگو با روستاییانی که در آن دوران از زمان و اینکه چرا آن کارها را در آنجا انجام داد، موجب شد تا فیلم‌نامه نوشته شود و به این شهید مجذوب شوم.

کارگردان اولین فیلم حوزه مقاومت به نام «اتاقک گلی» درباره انتخاب فیلم دومش به نام آسمان غرب می‌گوید: دلیل این نام به این خاطر بود که این موضوع در غرب کشور اتفاق افتاد و در آسمان، البته آسمان غرب نمونه‌ای از تمام آسمان ایران است و معطوف به غرب کشور نیست، قطعاً در جنوب کشور هم همین‌طور بوده است، به‌هرحال ما قهرمانانی را داریم که به عنوان خلبان هستند و قهرمانی آنها در آسمان بوده است، حالا چه خلبان هواپیمای جنگی، بالگرد یا سایر که در روزهای جنگ مأموریت‌های و پروازهای خاص و خطیر خودشان را داشتند.

عسگری با اشاره به استقبال مردم از اکران این فیلم روی پرده‌های سینما ادامه می‌دهد: یک اشتباهی در فیلم‌های ما اتفاق افتاده است و آن این است که عنوانی روی فیلمی گذاشته می‌شود، مثلاً عنوان شیرودی یا قهرمان یک شخصیت کشوری یعنی زندگی آن، در صورتی که در این فیلم این‌طور نیست، این فیلم رخدادی از روزهای نخست جنگ است که بر حسب اتفاق علی‌اکبر شیرودی قهرمان آن روزها بودند، به‌خاطر همین برخی می‌آیند و می‌گویند که چرا معنویات شیرودی را نشان ندادید، در واقع اشتباه محض است که بخواهیم در ۱۰۰ دقیقه تمام آنچه را که شهید شیرودی بوده است، به نمایش درآوریم.

وی اضافه می‌کند: در این فیلم جنگندگی یا همان غیرت به وطن و جوهر انسانیت و اخلاق شهید شیرودی به نمایش در آمده است، شخصیتی که قهرمان ما در برهه‌ای از زمان بوده است و بزرگان از او به عنوان «مالک اشتر» زمانه اسم می‌برند و آن به‌خاطر سلحشوری و جنگندگی بوده است.

علاقه شهید شیرودی به حضرت امام راحل

کارگردان آسمان غرب ادامه می‌دهد: نکته اول درباره روایت این فیلم به‌خاطر سلحشوری، جنگندگی و قصه این سلحشوری‌ها در آن دوره زمانه بوده است و نکته دیگر در مورد معنویات و خانواده شیرودی است که شما به عنوان یک فیلم‌نامه‌نویس به یک زاویه‌ای نگاه می‌کنید و آن شخصیت و جوهره شیرودی محسوب می‌شود و آن ویژگی در جوان و نوجوان امروزی ملاک است و این قهرمان شجاع را دوست دارند و شما می‌خواهید آن را به جوان امروز نشان دهید، بنابراین باید به زبان روز به جوان امروز رساند.

وی تاکید می‌کند: هر چیزی باید زبان سینما باشد به عنوان مثال در این فیلم در یک جایی به امام و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی شیرودی ایمان دارد و ابزار شیرودی و هر چیزی را که برجستگی شیرودی می‌بینید در بالگرد است؛ عکس امام را به آن می‌چسباند و به آن آهن بی‌خاصیت به لحاظ مفهومی جان می‌دهد و این همان زبان سینماست، که نوجوان و جوان سینما را دوست دارد.

عسگری با بیان اینکه با حضور در برخی از اکران فیلم در سینماها می‌بینیم که نوجوان و جوان با صوت و سرافرازی شیفته شیرودی می‌شوند و این نشانه خوب از نوع ارتباط جوان امروز با این قهرمانان است، می‌گوید: برخی فیلم‌ها مثل موقعیت مهدی که خانواده فرمانده جنگ را مورد بررسی قرار می‌دهد و هدف آن مشخص است و هدف فیلم شیرودی مقاومت، ایستادگی شیرودی و هم‌رزمانش در آن روزهای نخست جنگ است و این تفاوت بین ساخت فیلم‌هاست و مطمئناً در یک فیلم ۱۰۰ دقیقه‌ای نمی‌توان تمام وجوهات یک شخصیت مهم را مطرح کنید، شخصیتی که زمان خبر شهادتش به حضرت امام (ره) رسید، ایشان یک ربع به فکر رفتند و با اینکه درباره همه شهدا می‌گفتند خدا آنها را بیامرزد، اما درباره شهید شیرودی گفتند که او آمرزیده است، یا مقام معظم رهبری درباره این بزرگ‌مرد فرمودند که شیرودی، اولین نظامی بود که به او اقتدا کردم.

کد خبر 748225

دیگر خبرها

  • جلد سوم تاریخ شفاهی دفاع مقدس به زودی چاپ می‌شود
  • بازیابی و معرفی روایت‌های فرهنگ دریاپایه قشم ضرورت دارد
  • روایت شاهدان عینی از لحظات درگیری و شهادت حمیدرضا الداغی + فیلم
  • مستند جوانمرد؛ روایتی از زندگی شهید غیرت حمیدرضا الداغی
  • رکورددار بالاترین پرواز با بالگرد در جهان به روایت آسمان غرب
  • رکوردار بالاترین پرواز با بالگرد در جهان به روایت آسمان غرب
  • روایت سازنده مستند «مشتی اسماعیل» از شالیکاری
  • مرور زندگی «آقای خاص» کشتی با روایت فرزاد حسنی
  • فرزاد حسنی «آقای خاص» را روایت می‌کند
  • عملیات در محل تجمع و عیش و نوش مستشاران آمریکایی‌ به روایت حسین مظفر